Mag de advocaat zijn cliënt nog naar behoren verdedigen?
Advocaat.be vindt het zorgwekkend dat het Hof van Cassatie in een arrest van 14 maart 2023 de weg inslaat van een zeer drastische beperking op de pleittijd van de advocaat. Concreet oordeelde het Hof, in een zaak over het al dan niet verlengen van een voorlopige hechtenis, dat de Kamer van Inbeschuldigingstelling de advocaat van de gedetineerde al na 10 minuten mocht sommeren om zijn pleidooi af te ronden.
In een rechtstaat staan de rechten van verdediging centraal. En justitie moet een menselijk gelaat tonen. Dat is zeker het geval wanneer het gaat over de vrijheid van een persoon. Iemand in voorlopige hechtenis nemen behoort tot het meest ingrijpende wat in een mensenleven kan gebeuren. Zo’n zaak afhaspelen, of zelfs maar die indruk geven, is niet het beeld dat Justitie van zichzelf mag geven.
Advocaat.be realiseert zich dat elke zaak op eigen merites en noden beoordeeld moet worden: niet elke zaak is complex of vereist uitgebreide pleidooien. En dat er een behoorlijk evenwicht moet zijn tussen de noodwendigheden van de dienst binnen de rechtbanken en de toegekende pleitduur die voldoende moet zijn om een ernstige en volledige verdediging naar voren te brengen.
In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister, zei Goethe. Het is een kunst om beknopt te zijn en zich niet teveel in details te verliezen. Advocaat.be erkent dat advocaten zich daarin moeten bekwamen. Maar dat neemt niet weg dat een pleitduur van 10 minuten onrustwekkend kort lijkt om te debatteren over de vrijheid van een persoon, zeker als de advocaat nog veel meer te zeggen had om zijn cliënt te verdedigen: de gedetineerde mag verwachten dat er naar hem of haar geluisterd wordt en naar zijn of haar advocaat.
Advocaat.be begrijpt dat het voorval zich niet voordeed voor een zogenaamd vonnisgerecht, waar de rechter een definitieve uitspraak ten gronde doet, maar voor een ‘onderzoeksgerecht’. Maar ook dan is uiterste omzichtigheid aangewezen. Men mag overigens hopen dat het Hof van Cassatie deze nieuwe rechtspraak niet doortrekt naar de vonnisgerechten.
Dit is naar mijn mening een bijzonder ongunstige evolutie, onrustwekkend zelfs. Het pad dat justitie hier ingeslagen is, is niet de weg die wij als advocatuur wensen voor onze cliënten.
Lees het in de media
Laatste persberichten
Het systeem van advocaten pro Deo is een onmisbare schakel in de effectieve toegang van mensen tot het recht en de rechter.
Voor Advocaat.be staat de toegang tot het recht en de rechter centraal, voor elke rechtzoekende. De overheid moet dat recht waarborgen: artikel 23 van de Grondwet bepaalt dat iedereen recht heeft op juridische bijstand. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en Europese Unierecht bevestigen dat.
Grondwettelijk Hof vernietigt attentieplicht.
Wie bezwaren heeft tegen het uitreiken van een omgevingsvergunning moet daarvoor argumenten aanhalen. In een decreet werd bepaald dat alle bezwaren tijdens de gunningsprocedure bij de administratie moesten worden geopperd en niet later. Wie later bezwaren uitte, kon nergens meer terecht met zijn bemerkingen als de administratie de procedure afrondt. Wij vonden het niet terecht dat mensen hun argumenten dan ook niet meer konden laten beoordelen door een rechter. Het Grondwettelijk Hof volgde onze redenering daarin en vernietigde de bewuste decreetswijziging.
Burgemeesters gaan op zoek naar potentiële misdadigers
Er is een nieuwe wet in de maak waarmee gemeentebesturen een handelszaak kunnen sluiten of een uitbatingsvergunning weigeren als er aanwijzingen zijn dat de zaak gebruikt wordt om bijvoorbeeld drugsgeld wit te wassen. Op 15 maart 2023 buigen de federale parlementsleden zich over de tekst van het wetsontwerp. In verschillende kranten hebben burgemeesters al hun ongenoegen geuit over de nieuwe wetgeving. Ook wij hebben bedenkingen bij de wettekst.