Advocaat.be is tegen de leugendetector … en dat is niet gelogen

In het wetsvoorstel dat morgen wordt gestemd in de Kamer beschouwt de wetgever de polygraaftest niet als een onderdeel van het verhoor. Dat betekent dat de rechtswaarborgen die van toepassing zijn op het verhoor niet worden gegarandeerd tijdens de test en de advocaat de verdachte niet rechtstreeks mag bijstaan. Op die manier worden de rechten van de verdediging onvoldoende gegarandeerd.

Het wetsvoorstel zegt dan wel dat de resultaten niet als zelfstandig bewijs mogen worden gebruikt, het is hoogst onzeker of de bevindingen niet onbewust een grote rol spelen bij de beslissing van de rechter, laat staan het oordeel van een lekenjury beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor wanneer iemand weigert om deel te nemen aan de test. Hoewel daaraan “geen enkel rechtsgevolg kan worden verbonden”, is het nog maar de vraag of dat vermoeden van onschuld in de praktijk gegarandeerd kan worden.

Advocaat.be is sterk gekant tegen het gebruik van de polygraaf. Resultaten van een leugendetector zijn immers niet betrouwbaar. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De polygraaf detecteert immers geen leugens, maar registreert enkel bepaalde lichamelijke reacties bij de verdachte wanneer die antwoordt.

Advocaat.be erkent wel dat een wettelijke verankering het rechtszekerheidsbeginsel bevordert. Bovendien is ze tevreden dat het wetsvoorstel zoals het nu voorligt rekening houdt met enkele eerder door de Orde aangehaalde punten.

Tot nu toe werd het gebruik van de polygraaf enkel geregeld door omzendbrieven en de rechtspraak van het Hof van Cassatie. Vanuit de magistratuur en politie rees echter de vraag naar wettelijke omkadering. Ook de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vereist dat. Om daaraan te voldoen beoogt het in de Kamer gestemde wetvoorstel een duidelijke regeling van het polygraafgebruik in te voeren in het Wetboek van Strafvordering.