Pano illustreert de absolute noodzaak van een advocaat bij politieverhoor
“De reportage van Pano toont pijnlijk duidelijk aan hoe belangrijk de aanwezigheid van een advocaat is bij een politieverhoor”, zegt Sofie Demeyer, woordvoerder van Advocaat.be (ook bekend als de Orde van Vlaamse Balies OVB). Sinds 1 januari 2012 heeft elke verdachte recht op een advocaat voor een vertrouwelijk overleg voorafgaand aan het politieverhoor en bijstand van een advocaat tijdens dat politieverhoor.
Recent vierden we dus de tiende verjaardag van de (eerste) Salduz-wet. Ik breng u even in herinnering hoe die Salduzwetgeving tot stand kwam: de 17-jarige Yusuf Salduz werd door de Turkse politie gearresteerd op verdenking van deelname aan een onwettige demonstratie ter ondersteuning van de PKK en het ophangen van een spandoek. Tijdens het politieverhoor heeft hij een bekentenis afgelegd, die hij later introk bij de openbaar aanklager en bij de onderzoeksrechter. Hij zegt dat hij tijdens het politieverhoor onder druk was gezet en werd geslagen. Op basis van zijn verklaringen tijdens het politieverhoor werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf. De man kaartte dit aan voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en dat oordeelde in een arrest van 27 november 2008 dat uit artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens voortvloeit dat een verdachte door een raadsman moet worden bijgestaan vanaf het moment dat de ondervraging door de politie begint.
In 2011 paste ons land het Belgische strafprocesrecht aan en sinds 1 januari 2012 heeft een verdachte recht op een advocaat voor het voorafgaand vertrouwelijk overleg en voor bijstand tijdens het politieverhoor. De Pano-reportage van 9 februari 2022 ging over feiten die zich afspeelden vlak voor de inwerkingtreding van die Salduz-wet. Het maakte meteen pijnlijk duidelijk hoe belangrijk de aanwezigheid van een advocaat is bij dat politieverhoor. Het is belangrijk om de rechten van verdediging van een rechtzoekende te beschermen en bij uitbreiding vormt het ook een bescherming voor de rechtstaat.
De reportage vertoont veel gelijkenissen met de zaak van de Turkse Yusuf Salduz. Al gaat het dan in deze reportage niet over een jonge adolescent maar over een bijzonder kwetsbare, zwakbegaafde man die na herhaalde, urenlange ondervraging en onder ongeoorloofde dwang van politiespeurders tot bekentenissen overging. Ook daar was op geen enkel moment een advocaat aanwezig.
Na negen jaar sprak de correctionele rechtbank van Dendermonde de man vrij. De rechters oordeelden dat het gebruik van de verhoren strijdig zou zijn met het recht op een eerlijk proces en dat er onvoldoende andere elementen waren die zijn schuld konden bewijzen.
“De zaak uit de reportage van Pano toont aan hoe belangrijk het is om geen afstand te doen van het inmiddels verworven recht op bijstand van een advocaat tijdens het politieverhoor”, zegt Sofie Demeyer, woordvoerder van Advocaat.be. “Het is niet omdat een verdachte onschuldig is dat hij/zij geen advocaat kan gebruiken. Onder druk van stress en emotie, eigen aan een verhoor als verdachte, zegt iemand weleens verwarrende of onware dingen die u nadien nog lang kunnen achtervolgen. Een advocaat weet wat de politie kan en mag en beschermt de cliënt zo tegen eventuele druk die de politie zou kunnen uitoefenen om bepaalde uitspraken of bekentenissen te bekomen. De advocaat zorgt ervoor dat de rechten van elke verdachte worden gerespecteerd, of die nu schuldig of onschuldig is.”
Pieter Tersago, wetenschappelijk medewerker aan de KU Leuven maar vroeger zelf advocaat, schetst terecht dat een advocaat een cruciale waarborg biedt, een garantie tegen afgedwongen, zelfs valse verklaringen.
Advocaat.be (ook bekend als de Orde van Vlaamse Balies OVB) zorgt er bovendien voor dat alle advocaten die aan gearresteerde verdachten worden toegewezen een bijzondere Salduz-opleiding hebben genoten waarin zij onder meer communicatievaardigheden en verhoortechnieken hebben aangeleerd zodat zij hun cliënten op de best mogelijke manier kunnen adviseren en bijstaan.
Laatste persberichten
Mag de advocaat zijn cliënt nog naar behoren verdedigen?
We vinden het zorgwekkend dat het Hof van Cassatie de weg inslaat van een zeer drastische beperking op de pleittijd van de advocaat. Concreet oordeelde het Hof dat de Kamer van Inbeschuldigingstelling de advocaat van de gedetineerde al na 10 minuten mocht sommeren om zijn pleidooi af te ronden.
Burgemeesters gaan op zoek naar potentiële misdadigers
Er is een nieuwe wet in de maak waarmee gemeentebesturen een handelszaak kunnen sluiten of een uitbatingsvergunning weigeren als er aanwijzingen zijn dat de zaak gebruikt wordt om bijvoorbeeld drugsgeld wit te wassen. Op 15 maart 2023 buigen de federale parlementsleden zich over de tekst van het wetsontwerp. In verschillende kranten hebben burgemeesters al hun ongenoegen geuit over de nieuwe wetgeving. Ook wij hebben bedenkingen bij de wettekst.
Deze advocaten winnen onze fotowedstrijd
Het talent is bekroond! Uit een 90-tal inzendingen koos een vakjury 13 mooie foto’s waar zowel zij als onze advocaten een favoriet kozen in een fotowedstrijd voor advocaten.