© Advocaat.be - Orde van Vlaamse Balies, 2024
Strafprocedure
Wat is strafprocedure?
Een strafprocedure gaat over overtredingen en misdrijven. Er zijn bepaalde regels overtreden en als dat bewezen is, hoort daar een straf bij. Denk onder meer aan door een rood licht rijden, ernstige fraude of een overval met geweld. De procedure verschilt naargelang de ernst van de feiten.
Soms veroorzaken dergelijke feiten ook schade aan een slachtoffer. In dat geval kan het slachtoffer zich burgerlijke partij stellen om een schadevergoeding te bekomen.
Overtredingen en lichte misdrijven
- De politie die de overtreding vaststelt of de klacht ontvangt stelt een proces-verbaal op.
- De procureur des Konings start een onderzoek of seponeert de zaak.
- Bij een opsporingsonderzoek voert de procureur het onderzoek zelf. Ofwel stelt hij een minnelijke schikking voor, ofwel wordt de verdachte naargelang de ernst van de feiten voor de politierechtbank of de correctionele rechtbank gebracht. In dat geval neemt een advocaat zijn verdediging op zich.
- De rechtbank spreekt een vonnis en een straf uit.
- Tegen het vonnis kan in beroep gegaan worden.
Zware misdrijven
- Gaat het om een zwaar misdrijf dan leidt de onderzoeksrechter een gerechtelijk onderzoek.
- Via een aanhoudingsbevel kan hij de verdachte in voorlopige hechtenis nemen (max. 48 u.). De raadkamer moet dat aanhoudingsbevel goedkeuren.
- Die raadkamer verwijst de verdachte, na het onderzoek, naar de correctionele rechtbank of het Hof van Assisen. Als er onvoldoende bewijzen zijn, wordt de verdachte buiten vervolging gesteld. Zijn die er wel, dan verschijnt de verdachte voor de strafrechter.
- Het Openbaar Ministerie (parket) eist namens de maatschappij de veroordeling van de verdachte. Het moet bewijzen dat de verdachte een misdrijf heeft begaan.
- Slachtoffers van het misdrijf kunnen zich burgerlijke partij stellen. Net zoals de verdachte wordt de burgerlijke partij verdedigd door een advocaat.
- Nadat ze alle argumenten heeft gehoord, neemt de rechtbank de zaak in beraad. Nadien spreekt ze een vonnis en een straf uit.
- Wie het niet eens met het vonnis in eerste aanleg, kan daartegen beroep aantekenen bij een hogere rechtbank.
- Opnieuw wordt de zaak gepleit en volgt een arrest en een straf. Dat arrest is definitief.
Zwaarste misdrijven
Voor de zwaarste misdrijven wordt een proces gevoerd voor het Hof van Assisen.