Twee advocaten met twee verschillende missies binnen één vzw
We spraken met Dimitri Laes en Ine Van Seghbroeck, twee ervaren advocaten met een passie voor vrijwilligerswerk bij vzw De Rode Antraciet. Dimitri is al 21 jaar actief als advocaat in de regio Leuven, terwijl Ine al 20 jaar als advocaat bij de Gentse balie werkt. Ze zetten zich beide in op totaal verschillende manieren voor dezelfde organisatie, vzw De Rode Antraciet. Dimitri leidt burgers rond in de rechtbank van Leuven om hen uitleg te geven over het gerechtelijk proces, terwijl Ine ademlessen geeft aan gevangenen. Laten we hun boeiende verhalen ontdekken.
Wat doet vzw De Rode Antraciet?
Mr. Laes: Vzw De Rode Antraciet heeft verschillende missies. Enerzijds zoekt de organisatie mensen of organisaties die sport- en cultuuractiviteiten en educatieve programma's in gevangenissen kunnen aanbieden. Anderzijds wil de vzw een brug slaan tussen de samenleving buiten de gevangenismuren en de mensen binnen de gevangenis.
Mr. Van Segbroeck: Ik ben een van de vrijwilligers die sportlessen geeft in de gevangenis van Oudenaarde. Concreet geef ik ademlessen, vergelijkbaar met de lessen die ik buiten de gevangenis geef.
Mr. Laes: De vzw heeft ook een initiatief genaamd Kaffee Detinee, waar mensen van buiten de gevangenis in contact worden gebracht met gevangenen, hun familieleden en het gevangenispersoneel. In 2018 wilde De Rode Antraciet dit project uitbreiden met uitleg over de fase voor detentie, met een focus op gerechtelijk onderzoek en proces. Ze vroegen mij als advocaat om mensen hierover te informeren, en ik zag dat wel zitten.
Hoe bent u met de vzw in contact gekomen?
Mr. Van Seghbroeck: Mijn contact met de vzw kwam voort uit mijn rol als advocaat. Ik besefte dat ademtechnieken nuttig konden zijn voor gedetineerden, gezien de overbevolking en het gebrek aan middelen voor re-integratie in gevangenissen. Ademtechnieken zijn kosteneffectief, altijd beschikbaar en kunnen helpen in stressvolle situaties en bij agressiebeheersing. In 2021 bracht ik dit ter sprake bij de gevangenisdirecteur van Oudenaarde, maar door de pandemie was het niet mogelijk om met de lessen te starten. Ik bleef echter aandringen, en deze zomer bracht hij me in contact met de sportfunctionaris van vzw De Rode Antraciet. Als een proefproject mocht ik al twee ademlessen geven, en de respons van de gevangenen was positief. Samen met vzw De Rode Antraciet ga ik nu deze lessen verder ontwikkelen.
Hoe ging het er aan toe in uw lessen?
Mr. Van Seghbroeck: In de gevangenis ligt de nadruk vooral op leren hoe mensen tot rust kunnen komen in stresserende situaties.
Tijdens een eerste les geef ik altijd een heel eenvoudige wetenschappelijke uitleg, wat anatomie over onze ademhaling, gecombineerd met eenvoudige oefeningen. Met sommige ademtechnieken voel je echt onmiddellijk resultaat en zo heb je wel meteen de aandacht van iedereen.
Er waren twee sessies met telkens acht gevangenen. Net als buiten de gevangenis koos ik bewust voor een kleine groep, zodat ik individuele aandacht kan geven. Het is namelijk heel belangrijk dat iemand kijkt hoe je precies ademt en je daarbij persoonlijke tips kan geven.
Geeft u uw ademlessen binnen de gevangenis op dezelfde manier als daarbuiten?
Mr. Van Seghbroeck: Eigenlijk wel. Bij ademcoaching probeer ik altijd heel persoonlijke feedback te geven. Er is echter één verschil: in de gevangenis heb ik niet onthuld dat ik een advocaat ben. Ik vond dat niet nodig, integendeel. Deze mensen hebben al hun eigen advocaat, en ik wilde voorkomen dat ik juridische vragen over hun zaak zou krijgen. Het gaat bovendien ook niet over mij, maar over het verhaal van de gevangenen en waar ik hen mee kan helpen.
Stonden de gevangenen open voor uw ademlessen?
Mr. Van Seghbroeck: Zeker. De gevangenen die mijn lessen volgden hadden er zich vrijwillig ingeschreven, wat aantoont dat er interesse was. Maar ze stelden ook heel specifieke vragen, hadden duidelijk al wat voorkennis. Er was bij hen echt honger naar meer informatie. Het was trouwens een heel respectvol en dankbaar publiek.
Mr. Laes over zijn werk voor de vzw
Mr. Laes: Het was mijn bedoeling om méér dan alleen een rondleiding te geven in de rechtbank. Ik doe dat niet alleen; ik betrek ook iemand van slachtofferonthaal en een onderzoeksrechter bij dit initiatief. Op deze manier leggen we niet alleen uit wat een advocaat doet, maar ook wat magistraten precies doen en hoe slachtoffers worden ondersteund.
We beginnen altijd in de assisenzaal, waar ik de deelnemers vrij laat kiezen uit de stoelen van advocaten, juryleden, burgerlijke partijen en beschuldigden. Op dat moment weten ze nog niet dat ze een rol zullen spelen.
Ik breng altijd enkele toga's mee en ik geef die aan mensen die op de plaatsen van de advocaten zitten. Ik laat hen graag zelf die toga aantrekken, en het geklungel met de knoopjes van het witte befje zorgt altijd voor wat hilariteit en breekt het ijs meteen.
Ik belicht hierbij ook de rol van de advocaat en probeer hen zoveel mogelijk te betrekken door hen te vragen welke houding ze aannemen in enkele concrete situaties. Zo probeer ik mensen te laten nadenken over het werk van een advocaten.
Wie op de beklaagdenbank zit, wordt dan plots de beschuldigde, en nog iemand anders is lid van de jury. Zo beginnen we vervolgens aan een rollenspel waarbij iedereen zich inleeft in zijn rol.
Ik vraag niet om goed- of afkeuring van de acties van daders; ik vraag alleen om inlevingsvermogen. Mijn missie is geslaagd zodra ik merk dat mensen een wat genuanceerder perspectief krijgen op wat rechtspreken eigenlijk betekent.
Vervolgens gaan we naar de kelder, waar het cellencomplex zich bevindt. Deze cellen zijn smal, volledig uit beton gegoten, met glazen deuren en tralies. Als ik op dat moment uitleg hoe je je cliënt emotioneel moet ondersteunen in zo'n cel na een zware assisenzaak, wordt het meestal muisstil.
Vormt het voor de vzw een meerwaarde dat u advocaat bent?
Mr. Van Seghbroeck: Ik denk het wel. Ik begrijp dat de advocatuur niet meteen in mensen opkomt wanneer ze denken aan hulpverlening. Toch beschouw ik advocaten als gespecialiseerde hulpverleners.
Ik ben advocaat geworden met de intentie om mensen te helpen, en dat blijft mijn belangrijkste drijfveer.
Wat leert u in uw vrijwilligerswerk dat belangrijk is voor u als advocaat?
Mr. Van Seghbroeck: In mijn vrijwilligerswerk neem ik de tijd om rustig naar mensen te luisteren, en ik merk dat dit vaak leidt tot een snellere kern van de zaak. Deze focus, een geduldige open houding en mensen de ruimte geven om te vertellen wat er op hun hart ligt, neem ik mee in mijn consultaties als advocaat.
Mr. Laes: In mijn praktijk ga ik ook altijd in debat met mijn cliënten. Een dader heeft niet altijd begrip voor een slachtoffer, en vice versa is het vaak nog moeilijker. Dan zeg ik weleens: "Stel jezelf eens in de schoenen van de rechter, wat denkt hij over jouw versie van de feiten?" Ik probeer bij mijn cliënten dus wat begrip voor de andere kant te bevorderen. Als het me lukt om een klein beetje meer nuance te introduceren, ben ik al gelukkig.
Geïnteresseerd in de vzw?
Ook interessant
