Welke kleding mag een advocaat nu wel of niet dragen?
Er is recent ophef over de kledingkeuze van advocaten, met name na het dragen van een joods keppeltje door een advocaat tijdens een rechtszaak in Gent. Maar wat zijn nu eigenlijk de regels rond kleding voor advocaten? Advocaat.be zet het op een rijtje.
Geen strikte kledingvoorschriften
Laten we met de deur in huis vallen: in Vlaanderen zijn er geen strikte regels over wat een advocaat wel of niet mag dragen, dus ook niet voor religieuze symbolen. Advocaten mogen dus grotendeels zelf kiezen wat ze dragen in de rechtbank, zolang ze maar professioneel en representatief zijn voor hun cliënten en respect tonen voor de magistratuur. Er zijn dus geen vaste regels, behalve één belangrijk kledingstuk: de toga. De toga is namelijk ambtskledij die de advocaat volgens de wet moet dragen.
De onmisbare toga in de rechtbank
In Vlaanderen, net zoals in de rest van België, is de toga een traditioneel en belangrijk kledingstuk voor advocaten. De toga symboliseert de waardigheid en onafhankelijkheid van de advocatuur. Hoewel er enige variatie kan zijn tussen verschillende rechtbanken en balies, zijn er over het algemeen enkele standaardregels en richtlijnen met betrekking tot het dragen van een toga:
- Stijl en kleur: Doorgaans is de toga zwart en heeft een herkenbaar, lang model.
- Accessoires:
- Over de toga draagt een advocaat een bef, een gesteven witte kraag die prominent aan de voorzijde zichtbaar is.
- Aan de linkerschouder van de toga bevindt zich de epitoga, een deel van de toga bestaande uit een zwarte stof met aan het einde een witte bontafwerking. Hoewel het bonte stuk oorspronkelijk werd gemaakt van witte hermelijn, wordt tegenwoordig vaak gekozen voor konijnen- of synthetisch bont. Dit deel verwijst naar het universitaire diploma en is tevens bekend bij academici. Het hangt vast aan de toga via een schouderkussen, chaperon of kaproen.
- Locatie: Het dragen van de toga is meer dan een traditie; het is ook een protocolkwestie. Tijdens officiële gerechtelijke zittingen en andere cruciale juridische momenten wordt van advocaten verwacht dat zij deze toga dragen. Er bestaan natuurlijk uitzonderingen. Er zijn gerechtelijke plaatsen waar een advocaat diens toga niet moet dragen, zoals vredegerechten die niet in een eigenlijk groter gerechtsgebouw zitten.
- Onderhoud en presentatie:Een toga moet altijd in goede staat zijn en proper worden gehouden. Een toga die er verwaarloosd of versleten uitziet, past niet in een gerechtsomgeving. Bovendien is het essentieel dat de toga correct en professioneel wordt gedragen.
Het was trouwens Napoleon Bonaparte die rechters en advocaten verplichtte om een toga te dragen. Zo werd iedereen gelijk behandeld in de rechtbank, ongeacht hoe rijk je was of waar je vandaan kwam. Niemand kon beoordeeld worden op zijn kleding. Het gaat er namelijk om dat de advocaat de cliënt helpt, niet om hoe die advocaat eruitziet.
Ethische en deontologische richtlijnen
Hoewel er geen specifieke dresscode is, moeten advocaten zich wel houden aan deontologische richtlijnen. Deze richtlijnen bepalen dat advocaten altijd de belangen van hun cliënten op de voorgrond plaatsen en hun werk op een integere manier uitvoeren.
In Franstalig België gelden hierover andere regels. Voor Franstalige advocaten is het sinds 2009 verboden om religieuze symbolen te dragen.