Over een advocaat die jongeren warm probeert te maken voor haar beroep

Mr El Kaddouri: Onder het motto ‘enkel wie kansen krijgt, kan ze grijpen’ trekt Vzw TAJO zich in de regio Gent en Kortrijk het lot aan van maatschappelijk kwetsbare jongeren. Via interactieve praktijkateliers laten ze jongeren tussen 10 en 14 jaar kennismaken met de meest uiteenlopende beroepen om hen erover te informeren maar ook om hen te motiveren en te doen geloven dat als zij nu hun best doen voor later zij ook in deze beroepen kunnen excelleren.

Mr El Kaddouri: Christine Mussche, een van de vennoten van het advocatenkantoor waar ik werk kent iemand die in de raad van bestuur van vzw TAJO zit. Die vroeg of het kantoor een dag rond het thema recht in elkaar wou steken voor vzw TAJO. Mr. Mussche weet dat projecten zoals die van TAJO mij nauw aan het hart liggen en ze vroeg mij of ik het zag zitten om daar eens over na te denken. Al snel werd het een groter project waarbij we nu 2 keer per jaar een hele dag met jongeren naar de rechtbank trekken.

Mr El Kaddouri: Ik heb een themadag uitgewerkt waarbij de jongeren op de rechtbank zelf een hele dag in de rol kruipen van advocaat, rechter of procureur. Geïnspireerd door het tragische verhaal van de 2-jarige Mawda, het dochtertje van vluchtelingen dat om het leven kwam tijdens een politieachtervolging, heb ik een verhaal uitgewerkt dat als basis dient voor een proces dat de jongeren dan zelf voeren.

Mr El Kaddouri: De jongeren worden opgedeeld in groepjes, en elk groepje krijgt een bepaalde rol. Er is een groepje advocaten van de politieagenten, een groep advocaten voor het slachtoffer en een andere groep advocaten die de ouders van het overleden meisje verdedigt. De mensensmokkelaars vormen een derde groep, een vierde groep neemt de taak van rechter op zich en nog een andere groep die van de parketmagistraat. Elk groepje krijgt dan een vaste docent toegewezen die hen begeleidt en afhankelijk van de rol van de groep met hen bijvoorbeeld een pleidooi of een rekwisitoor voorbereidt dat ze dan zullen brengen in een zittingszaal van de Gentse rechtbank. Ik zet mij elk jaar in om dit alles in goede banen te leiden en te coördineren, natuurlijk met de ondersteuning van de TAJO-begeleiders.

Mr El Kaddouri: Ja hoor! Door het netwerk dat we de afgelopen jaren hebben uitgebouwd hebben we genoeg toga’s om alle partijen de juiste toga te laten dragen. We werken ook met interactief materiaal: de jongeren krijgen ‘spiekbriefjes’ met daarop een aantal standaardzinnetjes en uitleg over de gebruiken op de rechtbank bijvoorbeeld en over hoe je de rechter, de openbare aanklager of een advocaat aanspreekt.

Daarbovenop krijgen ze ook een rondleiding in het Gentse gerechtsgebouw, waarbij we hen de zittingszalen tonen, de doorgangscel waar de gevangenen worden opgesloten in afwachting van hun proces en de beraadslagingskamer van de rechters. De jongeren die de rol van rechter op zich nemen gaan effectief in beraad in die kamer om in overleg met elkaar tot een beslissing te komen waarmee ze dan, zoals in het echt, terugkomen om die uit te spreken in de rechtszaal. Met de juiste woordenschat en in een volledig echte setting doen we er dus alles aan om die jongeren voeling te geven met hoe het er in het echt aan toe gaat in de rechtbank en dat is voor hen een heuse ervaring.

Mr El Kaddouri: Ja, dat is natuurlijk de ultieme betrachting: de jongeren motiveren en inspireren om op termijn door te stromen naar de wereld van justitie. En we hebben ook wel al succes geboekt op dat vlak.

Tijdens die 2 dagen probeer ik altijd ook in gesprek te gaan met de jongeren en vraag ik hen wat ze zichzelf later zien doen. Dan voel je wel dat sommige jongeren heel mondig en communicatief zijn en ervan dromen om advocaat of rechter te worden. Wij geven hen dan een extra duwtje in de rug door hen op het einde van die themadag een rapportje te geven over de sterktes en talenten die we bij elk van hen opmerkten.

We staan ook altijd klaar om hun soms zeer praktische vragen te beantwoorden, zoals bijvoorbeeld: waar zijn er universiteiten waar ik rechten kan studeren, hoeveel kost het om rechten te studeren, welke opleiding volg ik het best in het middelbaar...? Het gaat vaak om jongeren die binnen hun familie als eerste de kans krijgen om verder te studeren, eerste-generatie-studenten dus. Ikzelf ben ook een eerste-generatie-student en heb ook vaak een rolmodel gemist. Ik probeer dat gemis bij de jongeren op te vullen door mijn ervaringen met hen te delen en hen te tonen dat een hogere opleiding ook voor hen binnen handbereik ligt.

Ik vind het fijn om het vuur in zo’n jongere aan te wakkeren, hen te doen geloven in zichzelf om die droom te realiseren.

Mr El Kaddouri: Ik wist het al heel vroeg. Als kind was ik zeer mondig en had ik over veel zaken al een mening. Mijn ouders, mijn tantes en ooms noemden me vaak ‘een klein advocaatje’. Naarmate ik dan wat ouder werd, voelde ik dat ik een groot rechtvaardigheidsgevoel had en dat ik mij vaak kwaad maakte over het onrecht in de wereld.

In het middelbaar kwam ik dan in contact met twee organisaties die jongeren leerden debatteren over maatschappelijke relevante thema’s met als opdracht dat ze op het einde met een oplossing moesten komen. Daar kwam veel research en onderzoek bij kijken, maar ook veel onderhandelen en compromissen sluiten. Ik vond dit super en was er ook wel goed in. Ik voelde dat ik hier iets mee wou doen. Ik twijfelde lang over een studie politieke wetenschappen maar uiteindelijk koos ik dan toch voor rechten vanuit de idee dat je als advocaat iemands rechten kan verdedigen. Dat was en is vandaag nog altijd mijn drijfveer om als advocaat actief te zijn.

Mr El Kaddouri: Niet op de manier zoals ik het voor vzw TAJO doe maar ik sta wel altijd ter beschikking van jongeren die bij mij komen aankloppen met vragen over huiswerkbegeleiding of vragen over studies aan de hogeschool of de universiteit. Ik luister naar hen, ik geef hen advies en stuur hen soms ook een beetje aan.

Mr El Kaddouri: Maar ja, zeker! Als je zo een hele dag met die jongeren optrekt krijg je van hen heel eerlijke vragen over de toekomst, over de maatschappij en over de advocatuur en die zetten mij altijd weer eventjes met beide voeten op de grond. Dan besef ik elke keer weer: hiervoor doe ik het, daarvoor is het zo belangrijk dat ik mij voor de volle 100 procent blijf inzetten als advocaat. Waarbij ik mij mensen altijd zonder vooroordelen en zonder enige vooringenomenheid benader.